ادب صنعتی

ساخت وبلاگ

آخرین مطالب

امکانات وب

نمود علم بیان در تاریخ بیهقی

نمود علم بیان در تاریخ بیهقیمحمد حسن صنعتی*Representation of Science of expression in tarikhe BeyhaaqiMohammad Hasan Sanati*چکیده**علم بيان يكي از علوم ادبي و مؤثر در زيباسازي و بررسي زيبايي‌هاي يك اثر ادبي است كه امكانات چهار هنر كلاميِ تشبيه، استعارِه، مجاز و كنايه را در اختيار پديد آورندگان اين آثار قرار مي‌دهد. نگارنده مي‌پندارد كه ابوالفضل بيهقي، دبير دانشمند و ادب شناس دربار غزنويان، در پديد آوردن اثر گرانسنگ خود، تاريخ بيهقي به زيبايي و پختگي از اين علم و هنرهاي ذيل آن بهره برده و تلاش كرده تا ضمن توجه به مطالعات پيشيني در اين زمينه و استفاده از آنها، وجهي از وجوه ادبي اين اثر ارجمند و درخشنده در قلة نثر فارسي را توضيح دهد، در اين مقال به اين نكته پرداخته‌ايم كه در ميانة علم معاني كه بروز زيبايي‌هاي مترتب بركاربرد آن در يك اثر عمدتاً دروني، و علم بديع كه بروز زيبايي‌هاي مترتب بركاربرد آن در يك اثر عمدتاً بيروني است، علم بيان از اين نظر حالي بين بين دارد.واژگان كليدي: علم بيان، تاريخ بيهقي، تشبيه، استعاره، مجاز، كنايه، ابوالفضل بيهقي.AbstractScience of expression is one of the most influential literary sciences in the beautification and beauty of a work. This science offers the quartet's possibilities, (likes, metaphor, Figure, Shout) to the creators of these works. The author believes that Abolfazl-e-beyhaqi, literary scholars at the Ghznavian court in creating of his work, tarikh-e-Beyhaqi, has used the beauty and the complexity of this science and it's arts. He has tried to study past research in this regard and used them and tries one piece of literary fands will gi ادب صنعتی...
ما را در سایت ادب صنعتی دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : aadabetarikhid بازدید : 8 تاريخ : يکشنبه 20 اسفند 1402 ساعت: 14:49

اجمالی در باب نگرش و نگارش داستاني بيهقي‌

اجمالی در باب نگرش و نگارش داستاني بيهقي‌محمد حسن صنعتیمقدمه وجه نگرشی «داستان‌» يا «تاريخ‌» بيهقي بیهقی به دنبال داستان نویسی نبوده است اما قلم چیره او که شاگرد ادیبی چیره بوده ، به تاریخ موثق او حلاوت داستان و رمان هم داده است. با قرآن و شأن و شرح آیات آشنا بوده و بهره برده و در قصه گویی تاسی به قرآن نموده که پیام الهی در قالب قصه تمثل یافته بوده است. ما با داستان می بالیم. مام میهن از دیرباز برای ما قصه ها گفته.روزی تاریخ بیهقی و روزی گلستان سعدی . بزرگان ما پای مثنوی و گلستان قد کشیده اند. فرزندان ما باید پای تاریخ بیهقی قد بکشند. در روزگار رواج برخوردهای خونین و سر به نیست کردن عناصر نامطلوب دربار، رویکرد داستانی بیهقی، ظرفیت ساز گفتن حرف های تلخ اما درست و لازم است. نوعا در تاریخ ، اشخاص در سایه تاریخ اند و تاریخ محیط بر آنهاست. اما بیهقی گویی برای اثرگذاری بیشتر و همذات پنداری در اشخاص تمرکزکرده و آنها را به دقت توصیف کرده . عملا به شخصیت پردازی پرداخته. ضمن پرداخت شخصیتها ، ضرورتا مردم شناسی صورت گرفته تا تاریخ – داستان او تنها متضمن روایت خطی رویدادها نباشد و تاریخی جامعه شناختی –مردم شناختی به دست داده شود و ما از آداب و رسوم و بسیار اطلاعات فرهنگی و آیینی باخبر شویم . فراوانی تصاویر و تشبیهات ، قرار گرفتن در جغرافیای پانورامایی تاریخ بیهقی و تاریخ را ممکن گردانیده است.‌ بیهقی از تصویرهای عبرت آموز فراوان در تاریخ خود سود جسته است ، چرا که حکیم خداشناس و مسئول و معادباور ، سخن بیهوده و لغو نگوید . بیهقی حکیمی تقدیر مدار است و در جای جای سخن خود به تقدیر گردن نهاده است. او از تقدیر درس هم می گیرد تا عاقلانه در زندگی به کار بندد.پس بین الامرین است. ادب صنعتی...
ما را در سایت ادب صنعتی دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : aadabetarikhid بازدید : 8 تاريخ : يکشنبه 20 اسفند 1402 ساعت: 14:49

تمدن اسلامی - ایرانی و آسیای میانه(3) ، با مقالاتی از : خلیل شعبانی و دیگران

خلیل شعبانیدانشجوي دکتري رشته انسان شناسی آکادمی علوم جمهوري تاجیکستان[email protected]جهانی شدن وچالشهاي فرهنگی اقوام در جمهوري تاجیکستان (مورد مطالعه قوم ترکمن)همایش زیرساخت های فکری و فرهنگی تمدن اسلامی – ایرانی با رویکرد آسیای میانه (تاجیکستان ، دوشنبه ، 16 آذر1393)چکیده توجه به خرده فرهنگهاي یک کشور یا منطقه اعم از فرهنگها ي قبیله اي ،مذهبی ومنطقه اي در جامعه شناسی و انسان شناسی از اهمیت ویژه اي برخوردار است1 . تاجیکستان مجموعه اي است زیبا از گروه هاي نژادي مختلف که هر یک داراي زبان و آداب رسوم خاص خود است در ابن تحقیق پس از جمع آوري اطلاعات وآمار مرتبط و تدوین وارزیابی آنها به بررسی وشناسایی تغییرات فرهنگ اقوام ترکمن و چگونگی استقرار و پراکندگی این قوم در سطح تاجیکستان، نقش و رابطه تاثیر و تاثر این فرهنگ با ساختار فرهنگی و اجتماعی منطقه پرداخته شده است. تلاش عمده در این پژوهش بخش بندي علمی و شرح تغییرات وعوامل موثردر فرهنگ قوم ترکمن بوده است.بدیهی است در اجراي این پروژه از روشهای مختلف تحقیق مانند روش میدانی ، اسنادي ، مشاهده و مصاحبه و تکنیکها و ابزارها ، و فن آوري روز استفاده شده است . مطالعه عمیق این پژوهش مقولات اجتماعی وفرهنگی چون تکنولوژي یا فرهنگ مادي و پویش اقتصادي، مؤسسات اجتماعی، زندگی زناشویی، نهاد دین، دولت، هنر، جادو، تواناییها، تنوع رفتار و شکل پذیري طبع انسانی را در برمی گیرد وهمچنین بررسی وشناسایی تغییرات فرهنگی در سطوح مختلف جامعه روستایی وشهري،الگوها و شیوه هاي زندگی در زمینه هاي مختلف فرهنگی در بین ترکمنهاي تاجیکستان جهت کمک به برنامه ریزان و دست اندرکاران از جمله دستاوردهاي این پژوهش است واژگان کلیدي : فرهنگ ،جهانی شدن ،مدرنیته ، توسعه ، قوم.م ادب صنعتی...
ما را در سایت ادب صنعتی دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : aadabetarikhid بازدید : 20 تاريخ : چهارشنبه 9 اسفند 1402 ساعت: 16:11

تمدن اسلامی - ایرانی و آسیای میانه (4) ؛ با مقالاتی از :جمیله سادات الحسینی و دیگران

جمیله سادات الحسینی دانشگاه ملی تاجیکستان ، دوره دکتری رشته تجارت بین المللجاده ابریشم راهی برای تبادلات اقتصادی و فرهنگی وهنری در آسیای مرکزیهمایش زیرساخت های فکری و فرهنگی تمدن اسلامی – ایرانی با رویکرد آسیای میانه (تاجیکستان ، دوشنبه ، 16 آذر1393)مقدمهوقتی کاروانها مسیرها و راههای پر پیچ و خم را از میان کوهها و دشتها طی می کردند تا دستمایه هایشان ، هنرشان و صنعتشان را به نمایش گذاشته ، با دیگران مبادله یا پیشکش کنند ، و با اسبان ، شتران وحیواناتشان با کوله باری از ابریشم و یشم... در کوچه ها و بازارها در جستجوی سر پناهی برای خفتن در گوشه ی کاروانسرایی و همنشینی با مردمانی از ولایات دیگر می گشتند و آداب و رسوم و فرهنگ و دانش شان آنها را با مردمانی با زبان ها و گویشهای متفاوت پیوند می داد ، نمی دانستند در دور زمانی اثرات باقی مانده از قدمهایشان راهی خواهد شد که امتداد پیوسته اش از شرق تا غرب جاده ابریشم نام خواهد گرفت . حال که توجه مجامع بین المللی مانند یونسکو به این راه کهن جلب گردیده است ، می توان با راهکارهای ویژه در رابطه با ارتباطات اقتصادی فرهنگی و جلب توریسم ، توسط مجامع بین المللی به احیای این راه کهن پرداخت تا در پیشبرد اقتصاد منطقه موثر واقع گردد.کلیدواژه ها: جاده ابریشم ، مبادلات اقتصادی ، مبادلات فرهنگی ، مبادلات هنری ، آسیای مرکزی . زمینه ها و پیشینه تاریخینام جاده ابریشم را اولین بار فردیناند فون ریشتهوفن(1833-1905) جغرافیدان آلمانی، در میانه قرن نوزدهم بکار برد (فرانک وبراونستون، ص 12،333: درژو بوهرر،ص6) . این نام گذاری به علت تجارت ابریشم به عنوان سبک ترین وگرانبهاترین و معروفترین کالایی بوده که طی دهها قرن از طریق این جاده از چین به غرب می رفته است ادب صنعتی...
ما را در سایت ادب صنعتی دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : aadabetarikhid بازدید : 17 تاريخ : چهارشنبه 9 اسفند 1402 ساعت: 16:11

تمدن اسلامی - ایرانی و آسیای میانه (5) ، با مقاله ای از : عزیز نوکنده

عزیز نوکنده1ﻭﻅﺎﻳﻒ ﺩﺍﺩﺳﺘﺎﻥ ﺗﺎﺟﻴﮑﺴﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻭ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﮐﻴﻔﺮﯼ همایش زیرساخت های فکری و فرهنگی تمدن اسلامی – ایرانی با رویکرد آسیای میانه (تاجیکستان ، دوشنبه ، 16 آذر1393)ﭼﮑﻴﺪﻩ : ﺑﺎ ﻭﻗﻮﻉ ﺟﺮﻡ ٬ ﻧﻈﻢ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻣﺨﺘﻞ ﻣﻲﮔﺮﺩﺩ. ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻣﺘﻀﺮﺭ ﺍﺯ ﺍﺧﻼﻝ ﻧﻈﻢ ﻋﻤﻮﻣﻲ ٬ ﺧﻮﺍﺳﺘﺎﺭ ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻭ ﻣﺠﺎﺯﺍﺕ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﻧﻘﺾ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻛﻴﻔﺮﻱ ﻣﯽ ﮔﺮﺩﺩ .ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎﻳﯽ ﻛﻪ ﺍﺟﺮﺍﯼ ﺍﻳﻦ ﺣﻖ ٬ ﺍﺯ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻫﻴﺎﺕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ﻣﻤﻜﻦ ﻧﻴﺴﺖ ٬ ﺩﺍﺩﺳﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻭﻛﻴﻞ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﭘﻴﮕﻴﺮﻱ ﺍﻳﻦ ﺣﻖ ﻭﺭﻭﺩ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. ﺩﺍﺩﺳﺘﺎﻥ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻡ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺣﻔﻆ ﺣﻘﻮﻕ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺁﺳﺎﻳﺶ ﻭﺁﺭﺍﻣﺶ ﺷﻬﺮﻭﻧﺪﺍﻥ ، ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻱ ﺍﺯ ﺗﻀﻴﻴﻊ ﺣﻘﻮﻕ ﻭﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ، ﺑﺰﻫﻜﺎﺭﺍﻥ ﺭﺍ ﺗﺤﺖ ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲ ﺩﻫﺪ. ﻣﺮﺍﻗﺒﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺑﻪ ﻃﺮﺯ ﺻﺤﻴﺢ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﮔﻴﺮﺩ. ﺑﺮ ﻛﺎﺭ ﻣﻔﺘﺶ ( ﺑﺎﺯﭘﺮﺱ) ﻧﻈﺎﺭﺕ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ. ﺍﺳﺎﺳﺎﺗﻌﻘﻴﺐ ﻛﻴﻔﺮﻱ ﻓﻘﻂ ﺩﺭ ﺻﻼﺣﻴﺖ ﺩﺍﺩﺳﺘﺎﻥ ﺍﺳﺖ. ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﺗﺎﺟﻴﮑﺴﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﺳﻴﺎﯼ ﻣﻴﺎﻧﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﺗﺎ ﻗﺮﻥ ﻧﻮﺯﺩﻫﻢ ﺑﺨﺸﯽ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ . ﻣﺸﺘﺮﮐﺎﺕ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﻭ ﺗﺎﺭﻳﺨﯽ ﻭ ﺩﻳﻨﯽ ﺯﻳﺎﺩﯼ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎ ﺩﺍﺭﻳﻢ .ﺁﮔﺎﻫﯽ ﻭ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺍﺯ ﻧﻈﺎﻡ ﺣﻘﻮﻗﯽ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﯼ ﺁﺳﻴﺎﯼ ﻣﻴﺎﻧﻪ نشان می دهدکه ﺗﻘﺮﻳبا ﻧﻈﺎﻡ ﺣﻘﻮﻗﯽ ﻣﺸﺘﺮﮐﯽ ﺩﺍﺭﻧﺪو این ﺑﺮﺍﯼ ﻣﺎ ﺍﺯ ﺟﻬﺎﺕ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻭﻳﮋﻩ ﺍﯼ ﺩﺍﺭﺩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻣﺎ ﻭﻇﺎﻳﻒ ﺩﺍﺩﺳﺘﺎﻥ ﺗﺎﺟﻴﻜﺴﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻭ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﻛﻴﻔﺮﻱ ﺭﺍ ﻃﺒﻖ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲ ﺩﻫﻴﻢ. ﻛﻠﻴﺪ ﻭﺍﮊﻩ ها : ﭘﺮﺍﻛﻮﺭﺍﺭ ( ﺩﺍﺩﺳﺘﺎﻥ)، ﺗﻌﻘﻴﺐ ، ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﻛﻴﻔﺮﻱ ، ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺑﻮﺩﻥ ﺗﻌﻘﻴﺐ، ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺗﻌﻘﻴﺐ، ﻣﻔﺘﺶ( ﺑﺎﺯﭘﺮﺱ)، ﻓﻜﺮﻋﻴﺐ ﺩﺍﺭ ﻛﻨﻲ ( ﻛﻴﻔﺮﺧﻮﺍﺳﺖ) .مقدمه : ﭘﺲ ﺍﺯ ﻓﺮﻭﭘﺎﺷﯽ ﺍﺗﺤﺎﺩ ﺟﻤﺎﻫﻴﺮ ﺷﻮﺭﻭﯼ ٬ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ ﺧﻮﺩ ﻣﺨﺘﺎﺭ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ ﺗﺎﺟﻴﮑﺴﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﺳﻴﺎﯼ ﻣﺮﮐﺰﯼ ﺩﺭ ۹ ﺳﭙﺘﺎﻣﺒﺮ ﺳﺎﻝ ۱۹۹۱ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﻳﮏ ﮐﺸﻮﺭ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺍﻋﻼﻡ ﻣﻮﺟﻮﺩﻳﺖ ﮐﺮﺩ . ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﺁﺳﻴﺎﯼ ﻣﻴﺎﻧﻪ ﺗﺎ ﻗﺮﻥ ﻧﻮﺯﺩﻫﻢ ﺑﺨﺸﯽ ﺍﺯ ﺍ ادب صنعتی...
ما را در سایت ادب صنعتی دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : aadabetarikhid بازدید : 19 تاريخ : چهارشنبه 9 اسفند 1402 ساعت: 16:11

دیاسپورای تاجیک تبار

بهمن 3, 1402دکتر محمدحسن صنعتیرایزن پیشین فرهنگی و کارشناس مسائل تاجیکستانمرکز بین المللی مطالعات صلح- IPSCسخن آغازینگر چه آمار و ارقام دقیقی از میزان و نحوه مهاجرت تاجیک های تاجیکستانی و تاجیک های ساکن در کشورهای دارای قومیت تاجیک – ازقبیل ازبکستان یا افغانستان - به کشورهای مهاجر پذیر یا پراکنش در این کشورها وجود ندارد و این ناشی از فقدان نگاهی جامع و علمی – راهبردی به کارکردهای آمار و مدیریت تولید و توزیع اطلاعات قابل استناد در ارتباطات درون و برون دستگاهی با دستگاه های مرتبط می باشد ، در این سخن مجمل به این موضوع می پردازیم ؛ روشن است که در این زمینه نیاز به اطلاعاتی روشن در باب کشورهای مبدأ و مقصد وجود دارد . انگیزه ها و ارقامگفته می شود در سرشماری سال 2011 ، یعنی بیش از یک دهه قبل ، 2400 کانادایی ، ادعای تاجیک تباری داشته اند. از این رقم ، بیش از 500 خانواده یعنی قریب به یک پنجم تاجیکان کانادا در تورنتو زندگی می کرده اند و باز از این جمع ، 250 خانوار تاجیک که اصالتا یهودی و از تاجیکان بخارای ازبکستان بوده اند در ناحیه فورست هیل تورنتو ساکن بوده اند. با این حال ، بروز دیاسپورا از ناحیه تاجیکان و شهروندان کشور تاجیکستان همچون وقوع آن از سوی ملتها و اقوام دیگر در حال حاضر عمدتا وجه اقتصادی دارد . کسانی که در این قالب شهر و دیار خود را ترک می کنند بعضا به کسب مهارت و تقویت حرفه ای می اندیشند . دولتهای مهاجرفرست با رویکرد اقتصادی نگاهی معطوف به جذب سرمایه و ارز جهان روا هم دارند که با این پدیده ابتدا رواداری می کرده اند و بعضا در چارچوب قوانین بین الملل از آن استقبال هم می کنند ؛ خصوصا که تاجیک های مهاجر با توجه به وضعیت معیشت در کشورشان ، بخش قابل ملاحظه ای از درآمد خود را پ ادب صنعتی...
ما را در سایت ادب صنعتی دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : aadabetarikhid بازدید : 15 تاريخ : دوشنبه 9 بهمن 1402 ساعت: 14:52

روی کار آمدن احمدشاه

روی کار آمدن احمدشاهانگلستان کماکان یادش هست که برای پیشرفت کارها گاهی باید رفتارهای رقیب را نادیده گرفت . سال 1912م. ، دقیقا 16 بهمن 1290ش. جنایت روسها در تبریز لاپوشانی می شود . به قول احمدکسروی : داستان کشتار پانصد تن بچه و مرد ]در تبریز[ انگلیسیان را تکان داد و در آن باره پرسشی از نماینده سیاسی خودشان در تهران کردند و او پرسشی از کنسول تبریز کرد و کنسول تبریز پاسخی داد که ما آن را در کتاب آبی می یابیم ، بدین سان : اینکه گفته اند روسیان کشتار می کنند راست نیست و آنچه رخ داد جز آن می باشد . گمان نمی دارم عنوان رفتارهای نامردمیانه در باره سپاهیان روس شایسته باشد و ما دلیلی براستیِ چنان عنوانی در دست نمی داریم . این نمونه ای است که نمایندگان سیاسی انگلیس چه پرده کشی ها بروی سیاهکاریهای روسیان می کرده اند (تاریخ هیجده ساله آذربایجان، ص382و383) . مستر شیلی نامی که این زمان کنسول انگلیس در تبریز بوده ، هواداری سختی از سیاست روسیان می نموده ، آن همه کسانی را که روسیان دار کشیدند و یا صمدخان ]ملقب به شجاع الدوله ، رئیس ایل مقدم مراغه ، پیشتاز در لشکرهای محمد علی شاهی و دشمن مشروطیت[ کشت ، کتاب آبی را که ببینید بجز از داستان ثقه الاسلام ]تبریزی[ و همراهان هفتگانه او از دیگران هیچ یادی نیست و چنین پیداست که مستر شیلی آگاهی نداده (همان ، ص384) . معیارهای انگلیس در باب ایران و رفتار روسیه همواره دوگانه به نظر می رسیده است : در انگلیس این هنگام دو اندیشه در کار سیاست شرقی در میان می بود . یکی اینکه با روسیان همدستی نمایند و این از بهر آن بود که روزبروز آلمانیان بر نیرو می افزودند و همزمان بیم جنگ بزرگی در اروپا بیشتر می گردید و انگلیسیان در آن جنگ نیاز به یاری روس خواستندی داشت . ا ادب صنعتی...
ما را در سایت ادب صنعتی دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : aadabetarikhid بازدید : 19 تاريخ : دوشنبه 9 بهمن 1402 ساعت: 14:52

افراط گرایی در تاجیکستان و آسیای میانه

افراط گرایی در تاجیکستان و آسیای میانهدکتر محمد حسن صنعتیپیشینه ملموساز حدود یک دهه قبل ، چنین گزارش هایی از تاجیکستان می رسید : از منزل تاجیکی که خودر ا امیر انصار الله در منطقه استروشن و کانی بادام خوانده است ، اسلحه کشف شده است (چرخ گردون،12 نوامبر2014م.) . زنانی هم هستند که فریفته جاذبه‌های افراط گرایی شده اند. از مدتی پیش زن سغدی سوژه رسانه‌ها شده است. او در جست و جوی شوهر گمشده خود به شرکت در جنگهای افراط گرایان در افغانستان کشیده شده.وی به عضویت گروه انصار الله مخالف حکومت افغانستان در آمده است (چرخ گردون،22 اکتبر) . در چنین شرایطی، سید مکرم مفتی اعظم تاجیکستان در اظهار نظری عجیب گفته بود :در یک خانواده امروزی تاجیک سه مذهب هست. حنفی،شیعه، غیر مقلد.(آزادگان ،12 نوامبر) این اظهار وی در کنار بعضی تعابیر قبلی او که تبلیغ شیعه را نوعی افراطی گری خطرناک به موازات نشر سلفی گری قلمداد کرده بود از وجوه مختلف قابل تحلیل است.قائل شدن به اینکه گروهی غیر مقلدند در کنار اشاره به گرایش یک عضو از سه عضو خانواده به شیعه، بیش از آنکه تحلیل مبتنی بر واقعیت باشد متضمن اعلام خطر در خصوص مذهب اکثریت مردم مسلمان این کشور است. بعضی از اعضای شبکه گسترده اجتماعی فیس بوک ترجیح می‌دهند او به جای این اظهارات در برابر اسرائیل و جنایتهایش موضع گیری کند. آنها در نامه ای که در مطبوعات انعکاس یافته آورده اند: مفتی و کمیته دین موضع خود را در قبال فلسطین امروز اعلام کنند (نجات،13 نوامبر) . بی اعتنایی مقامات سیاسی و اجتماعی در این کشور به مسائل واقعی و ملموس برای مردم باعث شد تا در سالهای بعد ، شکاف های گوناگون فرهنگی ، اجتماعی ، اقتصادی و اعتقادی برطرف نشده ، بلکه افزایش پیدا کند . و باز گزارش هایی ک ادب صنعتی...
ما را در سایت ادب صنعتی دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : aadabetarikhid بازدید : 16 تاريخ : دوشنبه 9 بهمن 1402 ساعت: 14:52

جریان های واسط

جریان های واسطبخشی از برنامه های دول استعماری از جمله انگلستان با کمک جریان های همسو و همفکر انجام می پذیرد. در دوره زمانی مورد بحث ، بهائیت یکی از حلقه های پیوند انگلیس با سران مشروطه بوده است . سفر سال های 1911 تا 1913 عباس افندی به اروپا و امریکا برنامه ریزی شده بود . در این سفر تبلیغات وسیعی در باره عباس افندی به عنوان یکی از رهبران تئوسوفیسم صورت گرفت . عباس افندی در این سفر با برخی رجال سیاسی و فرهنگی ایران چون جلال الدوله پسر ظل السلطان و نوه ناصرالدین شاه ، دوست محمد خان معیرالممالک داماد ناصرالدین شاه ، سیدحسن تقی زاده ، میرزامحمد خان قزوینی ، علیقلی خان سردار اسعد بختیاری و غیره ملاقات کرد . افندی در محرم 1332ق. (دسامبر1913م.) به مقر خود در عکا بازگشت ( نام ها و نهضت ها ، ص 167و168). بهائیت در جریان جنگ جهانی اول (1914-1918م.) هم به عنوان جریانی حامی انگلستان عمل کرده است . اقدام عباس افندی به تامین آذوقه برای ارتش اشغالگر بریتانیا در قدس موضوعی مسلم است و منابع وابسته به بهائیت بدان تصریح می کنند (همان ، صص171-183) . برای اطلاع از پیشینه بحث باید عصر قاجار مورد مداقه بیشتری قرار گیرد . عصر قاجار مقارن است با قرن نوزدهم؛ قرنى که مردم اروپا تحت تأثیر تحولات و تغییرات نوین، در آستانه توسعه و پیشرفت قرار گرفتند و انقلاب صنعتى را خلق کردند. در همین زمان، قاجارها در ایران به دلیل نظام بسته حکومتى خویش این شرایط را خوب درک نکرده ، راه را براى ورود کشورهایى چون انگلستان که براى توسعه منافع خویش در پى نفوذ در خاورمیانه بودند، هموار نمودند. انگلیسى‏ها اولین کشورى را که در راستاى رسیدن به اهداف خویش مورد توجه قرار دادند ایران بود، زیرا جغرافیاى سیاسى ایران شرایط مناسبى ر ادب صنعتی...
ما را در سایت ادب صنعتی دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : aadabetarikhid بازدید : 15 تاريخ : دوشنبه 25 دی 1402 ساعت: 13:31

تشکل های واسط

تشکل های واسطدر دوره قاجار بعضی انجمن های سیاسی ، اجتماعی و فرهنگی از عوامل افزایش روشنگری مردم در زمینه فساد حکومت استبدادی بودند . پیش از آن که ایرانیان در این دوره به طور گسترده به اروپا بروند ، از انجمن های مزبور خبری نبود . انجمن معارف نخستین انجمنی بود که 54 تن از روشنفکران آن را با هدف گسترش معارف در ایران بنا نهادند . به نوشته مهدی ملک زاده (تاریخ مشروطیت ایران ، 1358، صص 239-243) اعضای انجمن از هر گونه اقدامی برای روشنگری مانند ساخت مدرسه و انتشار روزنامه کوتاهی نکردند . اما پس از آن ، انجمن های دیگری شکل گرفتند که در مورد حسن نیت بنیانگذاران برخی از اعضای آن ها نمی توان مطمئن بود ؛ انجمنهایی مثل فراموشخانه ، اخوت ، لژ بیداری ایران ، مرکز غیبی ، حزب اجتماعیون ، حزب عامیون ، جامع آدمیت و انجمن مخفی . شاید امروزه دیگر بر کسی پوشیده نباشد که سنگ بنای فراماسونی و تشکل های وابسته به آن را استعمارگران انگلیسی نهاده اند . ولی آیا در آن روزگار افرادی که وارد این انجمن ها می شدند ، نسبت به فلسفه وجودی آنها چنین شناختی داشتند؟ می توان گفت افرادی که وارد انجمن های وابسته به سازمان فراماسونری در ایران می شدند ، در ابتدا از سیاست های پشت پرده و ضد استعماری آن با خبر نبودند . اسماعیل رایین در مورد ارتباط تنگاتنگ انگلستان با سازمان فراماسونی می گوید : اوزولی سفیر انگلستان در ایران با وارد کردن درباریان به حلقه فراماسونری تقریبا همه اطرافیان شاه را فراماسون کرد . به تعبیر وی ، نخستین گام در راه تشکیل لژهای فراماسونری در ایران را سرهارفورد جونز سفیر انگلستان در ایران به سال 1187 ق. / 1152ش./ 1773م. برداشت . همچنین ملکم خان که خود در فرانسه به عضویت فراماسونری در آمده بود ، در سا ادب صنعتی...
ما را در سایت ادب صنعتی دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : aadabetarikhid بازدید : 17 تاريخ : دوشنبه 25 دی 1402 ساعت: 13:31

نفت داشتیم و وام می گرفتیم

نفت داشتیم و وام می گرفتیمانگلیسی ها بلد بودند از بخش خصوصی خود در راستای اهداف استعماری خود استفاده کنند و ما بلد نبودیم از ثروت خدادادِ نفت برای عمران کشور و حفظ استقلال مان استفاده کنیم . شاید هم آنان که در قدرت بودند و باید چنین می خواستند بر این اعتقاد نبودند . سال 1901م./ 1280ش. دارسی سرمایه دار بخش خصوصی انگلیس فرستاده شد دنبال نفت ما . امتیاز معروف نفتی انگلیس که شامل استخراج و صدور نفت سراسر ایران به استثنای پنج استان شمالی بود توسط ویلیام دارسی تحصیل گردید (روابط سیاسی ایران و امریکا ، ص56) . پنج استان کنارگذاشته شد برای همکاسه انگلیسی ها یعنی روسیه . از طرفی امورات آقایان سران کشور بدون وام نمی گذشت ، ولو می دانستند که باید گمرک ها را در حکم وثیقه و ضمانتِ بازپرداخت گرو بگذارند. در بهار 1278ش./ 1317ق. امین الدوله از کار برخاست و روانه گیلان گردید . از این سوی امین السلطان از قم به تهران آمده صدراعظم گردید . گویا لقب اتابک را این زمان یافت. ]مظفرالدین[ شاه بی پول شده و برای سفر درمانی پول می خواست . گفتگو با انگلیس می رفته که یک میلیون و دویست هزار لیره وام دهند و گمرک های جنوبی ایران در گرو آنان باشد . لیکن دیر پاسخ دادند . اتابک رو به سوی روسیان برگردانید ، به میانجیگری میرزا رضا خان ارفع الدوله ، سفیر پترسبورگ . روسیان گمرک های شمالی ایران را به گرو گرفتند و بیست و دو میلیون و نیم منات با سودی صدی پنج برای مدت هفتاد و پنج سال به ایران دادند ، با این شرط که از آن ، وام بانک شاهنشاهی (پانصد هزار لیره تاوان امتیاز توتون و تنباکو) پرداخته شده و ایران تا این وام روسی را بازنداده ، از هیچ دولت دیگری وام نگیرد (تاریخ مشروطه ایران ، ص24و25) . البته ابتدا شاه در 1315 ادب صنعتی...
ما را در سایت ادب صنعتی دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : aadabetarikhid بازدید : 11 تاريخ : دوشنبه 25 دی 1402 ساعت: 13:31

محمدعلی شاه و مشروطه

محمد علی شاه و مشروطه محمد علی شاه در 18 جمادی الاولی 1326ق. در تلگرامی به علمای نجف – که البته با پاسخ کوبنده علما مواجه شد (ر.ک . تاریخ مشروطه ایران ، ص617) – تعهدنامه قبول مشروطه را ارائه نمود: قانون اساسی را در حالتی که پدر تاجدارم را رمق و قدرتی باقی نبود قلم را در دستش گزارده بعد از آن هم از ساعتی که به تخت سلطنت جلوس کردم تمام هم خود را در استقرار اساس مشروطیت مصروف و با آن قدرتی ]که[ در قوه داشتم و اسباب فراهم بود از پیشرفت این اساس قصور نورزیدم تا مشروطیت دولت که آزادی ملت است قرار یافت و مستحکم شد] ...[ 18 جمادی الاولی 1326 محمد علی شاه قاجار (همان ، ص616) . اما مشکل آن بود که به علت نوعی سفاهت سیاسی در محمدعلی شاه که حکومت به ارث برده بود و نه بر اساس شایستگی و خردِ – واقعا – جمعی ، نیز به علت افرادی نابالغ تر در درک سیاسی و علمی و فرهنگی که پیرامون خویش گرد آورده بود ، ممکن به نظر نمی رسید که او و آنها بتوانند پاسبان مشروطه یا حقوق حقه ملت باشند . نگاهی به زندگی سیاسی محمدعلی شاه بهتر این واقعیت را نشان می دهد. محمد علی شاه قاجار از 28 دی 1285 تا 22 تیر 1288 پادشاه ایران بود. وی برخلاف جد مادری خود امیرکبیر، بسیار قشری، خرافه پرست، مستبد، زورگو و کم ظرفیت بود. در جوانی شاهد اقتدار و نفوذ روسیه تزاری بود و بدین جهت از روس ها بسیار حساب می برد. او تحت تاثیر مربی سوارکاری و معلم زبان و مشاور روسی اش «شاپشال» قرار داشت که از یهودیان کریمه بود و دوره عالی مدرسه زبان های شرقی سن پترزبورگ را به پایان رسانده بود. محمد علی میرزا در دوران ولیعهدی در تمام امور با او مشورت می کرد. شاپشال که از دربار قاجار لقب ادیب السلطان گرفته بود عنصر مرموز و هوشمندی بود که به نفع دول ادب صنعتی...
ما را در سایت ادب صنعتی دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : aadabetarikhid بازدید : 14 تاريخ : دوشنبه 18 دی 1402 ساعت: 18:45

انگلیس ، مشروطه و بسته ریز سیاستی

انگلیس ، مشروطه و بسته ریز سیاستیهنگامی که تنش های ناشی از استبداد صغیر محمدعلی شاهی زمینه را برای ورود مشروطه از فاز سیاسی به فاز نظامی آماده کرد ، رهبرانی وارد میدان شدند که یا نسبت به انگلیس سمپاتی داشتند یا نسبت به روسیه . در این مرحله که بعضا تعبیر به مشروطه دوم هم شده ، چهر هایی مثل صمصام السلطنه بختیار و سردار اسعد بختیاری که زمینه گفتگو با انگلیس داشتند اختیاردار میدان بودند. گفته می شود سپهدار تنکابنی که یکی دیگر از سران بوده ، با روسیه چنین رابطه ای داشته است . در این بین سردار اسعد فعال تر از دیگران عمل کرده است. او پیش از آن که به اروپا برود با برخی از نمایندگان سیاسی انگلستان روابط دوستانه داشت . نقل شده که وی در لندن با هاردینگ وزیرمختار سابق انگلیس در ایران که از پیش سابقه دوستی داشت ، محرمانه دیدار کرد و با تشویق انگلستان به ایران آمد تا رهبری بختیاری ها را در مبارزه با استبداد محمد علی شاهی بر عهده بگیرد . از نوشته های ابراهیم صفایی می توان دریافت که صمصام السلطنه به دو دلیل با محمد علی شاه و استبداد او درافتاد و از مشروطه حمایت کرد : ا . تحریک های برادر کوچکترش که در این زمان در پاریس بود و به گفته این نویسنده با عوامل و نمایندگان سیاسی انگلستان ارتباط داشت . 2 . کینه وی از محمد علی شاه به دلیل عزلش از مقام ایلخانی بختیاری (انقلاب مشروطه ، ص 86و87) . در بحبوحه تحولات مشروطه این مشی ثابت انگلیس بوده است که سیاست ورفتارش را به تناسب و اقتضا تغییر می داده است . نیز ، هم با مشروطه ای ها رفاقت و حمایت می ورزیده است و هم با مستبدین . و از این طریق هم از مشروطه حمایت می کرده و هم از محمدعلی شاه . انگلیس در ایجاد دوستی با سردارهای ذی نفوذ به این نکته توجه داشته ک ادب صنعتی...
ما را در سایت ادب صنعتی دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : aadabetarikhid بازدید : 16 تاريخ : دوشنبه 18 دی 1402 ساعت: 18:45

پس از رفتن محمدعلی شاه

پس از رفتن محمدعلی شاهبا برکناری محمدعلی شاه از قدرت ، فرض این بود که مجلس و به تبعِ آن مردم قدرت بیشتری پیدا می کنند و آنچه شعار و مطلوب سالهای مبارزه آنان بوده است در رفتار نمایندگان بارز می شود ؛ چنان که در مجلس اول شورای ملی ، یعنی از 14 مهر 1285 تا 2 تیر 1287، نمایندگان مبتنی بر حس استقلال طلبی و با توجه به سلطه طلبی کشورهایی چون انگلیس و روسیه ، با دریافت وام از این دو کشور مخالفت کردند . اما در مجلس دوم که از 24 آبان 1288 تا 3 دی 1290 دایر بود ، چون عوامل وابسته بیشتری به مجلس راه یافته بودند ، مجلس به دولت اجازه داد که وامی به مبلغ 1250000پوند را از انگلستان دریافت کند . در مجلس دوم ، نزدیکان محمد علی شاه و هم دستان او که در به توپ بستن مجلس نقش داشتند ، عنوان نمایندگی مجلس را یدک می کشیدند ( انقلاب مشروطه ، ص 88) . از مشخصات این دوره ضعف دولت و آنارشیسم است ، در حدی که مجلس به تعطیلی کشیده می شود و این زمینه بهره برداری انگلیس است . اسماً احمد ، شاه است و رسماً ناصر الملک ، نایب السلطنه درس خوانده ی انگلیس، امور را اداره می کند . در 3 محرم 1330 ق. / 24 دسامبر 1911م. ابوالقاسم خان ناصر الملک مجلس را بست ، هر چند که دوره ی آن عملا هم رو به اتمام بود . بسیاری از نمایندگان تبعید و روزنامه ها توقیف شدند و مجلس دیگر تا حدود سه سال مجدداً تشکیل نشد . طی این دوره ی وقفه ، نفوذ روس و انگلیس بر دولت بسیار چشمگیر شده بود ( "احزاب سیاسی دوران مشروطیت" ، ص136) . سال 1290ش. ، در همان سالی که آشوب و آنارشیسم ، در ایرانِ پس از استبداد و دست یافته به فرمان مشروطیت گسترش می یابد و مجلس به تعطیلی کشیده می شود ، روسیه تلاش خود برای بازگرداندن محمدعلی میرزا به قدرت را آغاز می کند. یک ک ادب صنعتی...
ما را در سایت ادب صنعتی دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : aadabetarikhid بازدید : 14 تاريخ : دوشنبه 18 دی 1402 ساعت: 18:45

میرزا محمد حسین نائینی و مشروطه

میرزا محمد حسین نائینی علامه میرزامحمد حسین نائینی (1239-1315ش.) صاحب رساله تنبیه الامه و تنزیه المله را موسس فقه مشروطه دانسته اند. در شرایطی که به تعبیر داود فیرحی ("محمدحسین نائینی موسس فقه سیاسی مشروطه" ، ص358)، به توپ بستن مجلس پشتیبانی شیخ فضل الله نوری را داشت ، به نظر نائینی حکومت مطلوب آن نیست که ثروت و آیادانی بیاورد ؛ آن است که مردم آن را بر سر کار آورده باشند . شیخ فضل الله ، قانون گذاری را نه معطوف به وکالت بلکه شأن و شعبه ای از امام معصوم (ع) می دانست . و نائینی به دنبال دموکراسی انجمنی بود تا اعمال سلیقه شخصی نشود . علامه در 17 ذیقعده 1276ق. در نائین اصفهان و در خانواده ای روحانی چشم به جهان گشود و زیر نظر پدرش حاج میرزا عبدالرحیم از خاندان بزرگ منوچهری تربیت شد . تحصیلات ابتدایی را در زادگاه خود به پایان رساند و برای ادامه تحصیل در سطوح عالی و خارج رهسپار حوزه نجف و سامرا شد و در ردیف شاگردان نامدار آیت الله حاج میرزامحمدحسن شیرازی و مرحوم آیت الله سیدمحمد اصفهانی قرار گرفت . و تدریس او به گونه ای بود که اعاظم حوزه علمیه نجف چون سیدابوالقاسم خویی ، سیدمحمدهادی میلانی ، سیدمحسن حکیم و علامه سیدمحمد حسین طباطبایی صاحب المیزان به حضور کامل و مرتب در آن پای بند بودند (زندگی و اندیشه های میرزامحمد حسین نائینی ، ص14و15) . زندگی او را نیز می توان نمونه ای از مرزبانی دین ، تلاش در تبیین و تاریخ مشروطه ، پایداری عالمان در قیام عراق ، جهاد برای استقلال کشورهای اسلامی و مبارزه با استبداد و کژ اندیشی دانست . او در 26 جمادی الاول 1355ق. چشم از جهان فرو بست (همان ، ص7) . نائینی در عین طی مراحل علمی حوزه در عالی ترین سطح ، نگاه های نواندیشانه ای داشت. میرزا با ادب صنعتی...
ما را در سایت ادب صنعتی دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : aadabetarikhid بازدید : 21 تاريخ : چهارشنبه 6 دی 1402 ساعت: 19:14

مشروطه ؛ از نظریه و نظر تا میدان عمل

از نظریه و نظر تا میدان عملدوران ناصرالدین شاه عصر تحولات جهانی و کشمکش میان سنت و مدرنیته بود. شاه خود نیز مشتاق تمدن جدید غربی بود. اما یکی از اصلی‌ترین موانع، کاهش اقتدار شاه در صورت اصلاحات بود. مع الوصف برخی محققان دوران ناصرالدین شاه را دوره گذر از سنت به مدرنیته دانسته‌اند. اطرافیان ناصرالدین را نیز دو گروه تجددگرا و سنت‌گرا تشکیل داده بود. تجددطلبان همه صریحا یا ضمنا برتری غرب را جز در حیطه دین می‌پذیرفتند. این امر، موضعی دفاعی در پی داشت که بر برتری معنوی مسلمانان تأکید می‌کرد. آنان اسلام را به منزله هویتی اجتماعی در برابر ایدئولوژی‌های غربی قرار می‌دادند. در دوره ناصرالدین شاه چهار مدرسه ساخته شد: دارالفنون و نظام ناصری در تهران، ظل السلطان در اصفهان و یک مدرسه در تبریز. ضرابخانه و اداره پست و تلگراف نیز تأسیس گردید. در این دوران، قوانین قضائی جدیدی وضع شد که براساس آن، دستگاه‌های اجرایی حق دخالت در نظام قضاء را نداشتند. ناصرالدین شاه به تقلید از کشورهای اروپایی درصدد برآمد تا کابینه‌ای تشکیل دهد. شاه در دوره‌ای، شورایی از وزیران را تشکیل داد که همواره شکل و تعداد آن‌ها را تغییر می‌داد. البته پس از گذشت چند سال و عدم کارایی، شاه مجدداً به سنت انتصاب صدراعظم روی آورد. در دوران او، کتابخانه سلطنتی اوج شکوفایی را تجربه کرد. در کنار این‌ها، شاه تلاش کرد نوع پوشش همسران خود را نیز تغییر دهد ؛ تغییری که با گذشت زمان به زنان دیگر نیز سرایت کرد. برخی محققان معتقدند موج اصلاحاتی که در دوران ناصرالدین شاه واقع شد سبب شکل‌گیری بنیان‌های انقلاب مشروطه گردید. (ویکی شیعه) . با این حال عصر او که سال 1275ش. با گلوله میرزا رضا کرمانی از پا در آمد ، عملا میانه ای با مشروطیت پی ادب صنعتی...
ما را در سایت ادب صنعتی دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : aadabetarikhid بازدید : 15 تاريخ : چهارشنبه 6 دی 1402 ساعت: 19:14

به توپ بستن مجلس

به توپ بستن مجلسپیدانشدنِ مرتکبینِ بمب اندازی به سمت محمدعلی شاه در محرم 1326ق. ، رابطه ترمیم شده شاه و مجلس و دولت را خراب کرد و وضع را تغییر داد . شاه به تدریج تدارک کار می دید. جمع آوری قشون در تهران و مشاورت مفصل شاه با سران و ارکان استبداد قدیم مانند پدرزنش کامران میرزا و امیربهادر جنگ و بعضی از علمای بانفوذ همفکر با محمدعلی شاه و مخصوصا تشویق شدن او از طرف شاپشال مشاور روس و به وسطه او ، ارتباط و مشاوره با سفیر محافظه کار روس به نام هارتویک و تا حدی اعتماد به همراهی قلبیِ مارلینک شارژدافر انگلیس که شخصا مخالف نهضت آزادی در ایران بود و طرح نقشه اقدامات با لیاخوف رئیسِ روسی قزاقخانه و تشویق شدن از طرف او ، همه مقدماتی است که شاه را به انجام منظور خود مصمم گردانید . اولین حرکت او خارج شدن از تهران با غوغا و جنجال فراوان در 3 جمادی الاولی بود. بعضی انجمنهای انقلابی تهران صحبت از اعلان مبارزه کردند لیکن پیشروان مشروطیت صلاح را در آغاز زد و خورد از طرف مشروطه طلبان نمی دانستند (زمینه انقلاب مشروطیت ایران ، ص58و59). با احتمال وارد عمل شدن ملیون طرفدار مشروطه علیه محمدعلی شاه که معلوم بود قصد نابودی مشروطیت و مجلس دارد ، در 2 جمادی الاولی سفیر روس و انگلیس در مکاتبه و مذاکره ای با وزیر امورخارجه مشیرالدوله ، مشروطه خواه ها را تهدید کردند که اگر بر خلاف شاه اقدامی کنند و موقعیت او را به خطر بیندازند روسیه مداخله می کند (همان) . سید حسن تقی زاده وقایع را این گونه تعریف می کند : مشیرالدوله قبل از ملاقات فرستاده های روس و انگلیس به مجلس آمد و تقاضای فوری مذاکره با رئیس مجلس و کمیسیون خارجه که مستشارالدوله و من هم عضو بودیم کرد. حکایت او را شنیدیم و نگران شدیم. روز بعد که شاه از ادب صنعتی...
ما را در سایت ادب صنعتی دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : aadabetarikhid بازدید : 16 تاريخ : چهارشنبه 6 دی 1402 ساعت: 19:14

با علی بن ابی طالب (ع) در شبهای قدر ، و یک کتاب(5)

با علی بن ابی طالب (ع) در شبهای قدر ، و یک کتاب (5)کتابی در دست دارم به نام پرتوی از نهج البلاغه با عکسی از آیت الله سید محمود طالقانی بدون نام مولف بر جلد ، در 213 صفحه کاغذ کاهی و زمان خورده و آسیب پذیر که حالا دیگر باید برگ های آن را با احتیاط ورق زد. تاریخ چاپ و نشر معلوم نیست و تنها از پشت جلد معلوم است که "کانون ابلاغ اندیشه های طالقانی" کار نشر آن را انجام داده است ، هر نسخه به بهای 120 ریال . یعنی 12 تا تک تومان و نه هزارتومان. از امضایی که بر صفحه نخست کتاب کرده ام می شود فهمید که فروردین سال 1368 یعنی 34 سال قبل آن را از کتابفروشی ابوذر گنبد که آن وقتها وابسته به جهاد سازندگی بود خریده ام . بنا به عبارت چاپی صفحه نخست ، کتاب ، ترجمه و شرح نهج البلاغه ( و قطعا با این حجم ترجمه و شرح عباراتی گزیده از نهج البلاغه ) است از "مجاهد نستوه آیت الله سید محمود طالقانی" . مرحوم طالقانی (درگذشت ، 19 شهریور 1358ش.) یک سلسله مباحث داشتند در تفسیر قرآن که از رادیو و تلویزیون به نام پرتوی از قرآن پخش می شد و در این مجلد : "پرتوی از نهج البلاغه در برگیرنده خطبه هایی است که مفسر بزرگ و مجاهد فقید حضرت آیت الله سیدمحمود طالقانی سالها پیش ترجمه کرده اند و بر آن مقدمه و پاورقی نوشته اند ... و چنانکه ملاحظه خواهید کرد در تقسیم بندی متون عربی و فارسی کتاب ابتدا متن عربی خطبه ، سپس ترجمه فارسی و در آخر پاورقی خطبه را آورده ایم" ( سیدمحمود طالقانی ، پرتوی از نهج البلاغه ، کانون ابلاغ اندیشه های طالقانی ، ص3) .در این کتاب ابتدا "مقدمه مترجم" قرار گرفته است (صص5-15). در مقدمه ابتدا مفهوم تربیت توضیح داده شده است. چنانکه مترجم و شرح کننده نهج البلاغه متذکر گردیده ، نهج البلاغه را می توان بیانی ادب صنعتی...
ما را در سایت ادب صنعتی دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : aadabetarikhid بازدید : 60 تاريخ : چهارشنبه 30 فروردين 1402 ساعت: 17:29

با علی بن ابی طالب در شبهای قدر ، و یک کتاب (6)

با علی بن ابی طالب در شبهای قدر ، و یک کتاب (6) از دانشمند هندی تبار امتیازعلیخان عرشی ، سال 1363 در ردیف انتشارات امیرکبیر کتابی منتشر شده است به نام استناد نهج البلاغه ، به ترجمه ، تعلیقات و حواشیِ دکتر سیدمرتضی آیت الله زاده شیرازی ، محققی که به رسم ادب ، ترجمه ارزنده خود را به روان پاک پدر ، مرحوم آیت الله میرزاسیدمحمدحسین شیرازی تقدیم کرده است. مندرجات کتاب پس از پیشگفتاری ، در این بخشها قرار گرفته اند : بررسی اسناد و مدارک نهج البلاغه ، منابع دیگر نهج البلاغه ، مدارکِ نامه ها ، مدارک و منابعِ سخنان حکمت آمیز ، تذکر ، کتاب شناسی و فهرست اعلام . از 6 صفحه توضیح بخش "تذکر" فهمیده می شود که شریف رضی اولین کسی نیست که به کار گردآوری خطبه ها ، نامه ها و سخنان حکمت آمیز امام علی (ع) اهتمام نموده است و پیش از او تنها در 4-5 قرن نخست تاریخ اسلام ، 21 نفر از پژوهندگان و دانشمندان مسلمان به این مهم پرداخته اند. با توجه به آنکه امتیاز علیخان دانشمندی است که – حتی تاکنون – صرفا برای اهل تحقیق شناخته شده است ، انتظار می رفته که در همان ابتدای کتاب معرفی نامه مستقلی برای شناساندن ایشان در بین الدفتین کتاب قرار گیرد. البته این نقیصه در حد چند سطر در پیشگفتار مترجم محترم برطرف گردیده است : کتاب حاضر تالیف دانشمند گرانمایه شادروان امتیاز علیخان عرشی محقق و کتاب شناس نامدار از مردم سرزمین هندوستان است که به وسیله استاد عامر انصاری (هندی) به عربی ترجمه شده است . این اثر ارزنده برای نخستین بار در مجله ثقافه الهند ، نشریه روابط فرهنگی هندوستان ، شماره 4 ، ج8 ، دسامبر 1957م.در دهلی نو منتشر شد (امتیاز علیخان عرشی ، استناد نهج البلاغه ، ترجمه دکتر سید مرتضی آیت الله زاده شیرازی ، چ اول ، تهران ادب صنعتی...
ما را در سایت ادب صنعتی دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : aadabetarikhid بازدید : 68 تاريخ : چهارشنبه 30 فروردين 1402 ساعت: 17:29

با علی بن ابی طالب در شبهای قدر ، و یک کتاب (7)

با علی بن ابی طالب در شبهای قدر، و یک کتاب (7)مرد نامتناهی ، علی بن ابی طالب علیه السلام نوشته حسن صدر است . این کتاب ابتدا در سال 1338 نشر یافته و سالها بعد ، چاپ یازدهم آن - با تجدید نظر کامل – سال 1361 در سلسله انتشارات امیرکبیر منتشر شده است. آن گونه که مولف محترم در مقدمه گفته است ، محرک وی در نوشتن این کتاب آن بوده است که در کشور ما به رغم نسبت تشیع به آن ، آن گونه که شایسته است در باره صفات عالیه انسانی و خلقیات والا و ملکوتی علی علیه السلام و علل و موجبات کناره گیری و روش حکومت و سیاست حکم داری و حکم رانی امام کتابی تصنیف یا تالیف نشده است (حسن صدر ، مردنامتناهی علی بن ابی طالب علیه السلام ، چاپ یازدهم ، تهران ، امیرکبیر، 1361، ص5) . وی در انتهای مقدمه می نویسد : شنیده شد که پاره ای از خوانندگان اسم کتاب را نپسندیده اند با این توضیح که نامتناهی خاص ذات پروردگار و برای مخلوق فناپذیر نامتناسب است. توجهات را به این نکته جلب می کنم که منظور من از کلمه نامتناهی این است که شخصیت علی بن ابی طالب (ع) برای هر متتبع و محققی و در چشم بزرگترین دانشمندان و محققین عالم هر چه بکوشند و آنچه درک کنند باز نامتناهی و نامحدود است . کرانه شخصیت مولا در نظر آدمیان و از زاویه دید همه جهانیان ناپیدا و بیحد و بیکران است و گرنه البته علی(ع) مثل هر بنده دیگر خداوند مخلوق و محدود و متناهی است و وصف نامتناهی مطلق مخصوص پروردگار است (همان ، ص7) . نویسنده محترم در دیباچه 4 صفحه ای بر این کتاب به درستی می پرسد : حیرت انگیزتر از علی کیست که جدال و تصادم افکار و عقول در باره او تا حدی است که یک دسته خدایش می خوانند و دسته دیگرش کافر و مطرود می دانند . چه خوب فرمود : " قومی از افراط در محبت من و جمعی ا ادب صنعتی...
ما را در سایت ادب صنعتی دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : aadabetarikhid بازدید : 100 تاريخ : چهارشنبه 30 فروردين 1402 ساعت: 17:29

آرشیو مطالب

پيوندهای روزانه

لینک دوستان

خبرنامه